23 Şubat 2010 Salı

İki Dirhem Bir Çekirdek

Anekdot  Haftası
Giyim kuşamına özen göstermiş, şık ve süslü kıyafetleriyle dikkat çeken insanlar hakkında sık sık "iki dirhem bir çekirdek" sözü kullanılır. Bu yakıştırma, ağırlık ölçüsü olarak okkanın kullanıldığı eski devirlerden kalmadır. Belki biliyorsunuz, bir okka, bugünkü ölçülerle 1238 gram tutar. Okkanın dört yüzde birine, “dirhem” adı verilir. Dirhem, daha ziyade hassas teraziler için kullanılan bir ölçüdür. Ancak sarraflar, dirhemden daha hassas ölçümler için bir ağırlık birimi daha kullanır. Buna “çekirdek” denir ki toplam, 5 santigram karşılığıdır. 
Eski devirlerin en kıymetli parası olan bir Osmanlı Altını, toplam iki dirhem ve bir çekirdek ağırlığa sahiptir. Bu durumda süslenmiş kimselere, iki dirhem bir çekirdek yakıştırmasında bulunanlar, mecaz yoluyla onlara altın demiş olurlar ki bizce pek zarif bir nüktedir.
İskender Pala, İki Dirhem Bir Çekirdek, Kapı Yayınları, 2004, s. 212 

Hiç yorum yok: